Haf 2020 roeddwn yn sgrolio trwy Facebook a des i ar draws hysbyseb ar gyfer Hyfforddiant Arweinwyr Grwpiau Rhieni (PGL) gyda Grymuso Rhieni Grymuso Cymunedau (EPEC) trwy Gyngor Sir y Fflint. Fe daniodd fy niddordeb yn syth bin. Pan oedd fy hynaf Oliver yn blentyn bach roeddwn i wedi mynychu nifer o gyrsiau trwy Dechrau’n Deg – Blynyddoedd Rhyfeddol a Chamau i enwi rhai. Roeddwn wedi fy syfrdanu gan y Gweithwyr Teulu oedd yn darparu’r grwpiau, roedd ganddynt rôl mor rymusol ac ystyrlon, yn gweithio gyda rhieni i wella eu bywydau nhw a bywydau eu plant trwy’r cyrsiau hyn. Felly, pan ymddangosodd yr hysbyseb hon ar fy sgrin y diwrnod hwnnw, roeddwn i'n gwybod bod yn rhaid i mi wneud cais.
Siaradais ag Emma, cydlynydd EPEC yn Sir y Fflint ychydig ddyddiau’n ddiweddarach. Roedd hi'n frwdfrydig iawn am yr hyfforddiant a wnaeth i mi deimlo'n fwy cyffrous fyth i ddechrau. Rwy'n cofio meddwl i mi fy hun, byddaf yn gwneud yr hyfforddiant, ond ni fyddaf byth yn gallu eistedd o flaen grŵp o bobl a chyflwyno cwrs; Doedd gen i ddim yr hyder. Roeddwn bob amser yn cael fy labelu fel bod yn dawel ac yn swil wrth dyfu i fyny a chafodd hyn effaith aruthrol ar fy hyder. Ychydig a wyddwn i, gwirfoddoli fel PGL fyddai'r hwb hyder yr oeddwn wedi ange.
Cyflwynwyd fy hyfforddiant ar-lein trwy Zoom gan ei fod yn y pandemig. Wna i ddim dweud celwydd a dweud mai hwn oedd y peth hawsaf i mi ei wneud erioed, roedd yn waith caled, ond gwnaeth Emma bob sesiwn yn bleserus iawn. Roedd yna lawer o chwerthin ac ychydig o ddagrau, roedd gennym faterion technegol, plant yn sgrechian yn y cefndir ac ambell i ddŵr yn gollwng ar liniadur, ond roedd yn gwpl o oriau yr oeddwn yn edrych ymlaen ato bob wythnos. Dysgais lawer am ‘fod yn rhiant’ a strategaethau newydd y byddwn yn eu rhoi ar waith gyda fy mhlant bob wythnos. Roeddwn yn dal i amau fy ngallu i gyflwyno grŵp, ond roedd Emma a’r hyfforddiant PGL arall yn fy helpu i sylweddoli y gallwn wneud hyn. Doeddwn i ddim yn dawel ac yn swil fel roeddwn i wastad wedi cael fy ngwneud i gredu, roedd gen i lais y gallwn i ei ddefnyddio i helpu rhieni eraill.
Wrth gyflwyno ein grŵp cyntaf ar-lein, roeddwn i a PGL arall, yn amlwg yn ysgwyd trwy'r sgrin. Beth oedden ni wedi arwyddo amdano? Ddwy awr yn ddiweddarach, roeddem wedi cyflwyno ein grŵp cyntaf, ac roedd yn ddechrau taith sydd wedi fy arwain i ble rydw i heddiw. Rwyf wedi cyflwyno rhaglen EPEC bob tymor ers mis Ionawr 2021, ac ym mis Hydref 2024 roeddwn wrth fy modd pan gefais gynnig swydd Ymarferydd Cymorth Rhianta Cymunedol.
Rhoddodd gwirfoddoli gydag EPEC pwrpas arall heb law am ‘Mam’ i mi. Roeddwn yn aros gartref yn fam i dri o blant ifanc pan ddechreuais, nid oedd gweithio yn opsiwn oherwydd gofal plant ac roedd fy ngŵr yn gweithio. Roedd gwirfoddoli fel PGL yn rhoi rôl i mi fod yn falch ohoni, roeddwn yn cyfrannu at y gymuned, yn cyfarfod â phobl newydd ac yn gwneud ffrindiau, roeddwn yn teimlo fy mod yn cael fy ngwerthfawrogi ac yn rhan o dîm ac fe gynyddodd fy hunan-barch a hunanhyder. Mae’r sgiliau a ddatblygais wrth wirfoddoli wedi bod o fudd i fy mywyd personol a phroffesiynol, o fy sgiliau cyfathrebu, gweithio fel rhan o dîm, datrys problemau a fy ngwneud yn berson llawer mwy empathetig. Nid yn unig gwella fy sgiliau, gwirfoddoli fel gwella fy lles, rhoddodd ymdeimlad o ystyr a gwerthfawrogiad i mi. Wrth edrych yn ôl i haf 2020 pan ddes i ar draws y poster hwnnw gyntaf, wnes i erioed sylweddoli faint o wirfoddoli fyddai’n siapio fy mywyd a fy nyfodol, mae wedi agor cymaint o gyfleoedd, wedi creu cyfeillgarwch ac wedi helpu cymaint o rieni ar hyd y ffordd.
Annwyl rieni (mamau, tadau, neiniau a theidiau a gofalwyr) a rhai bach (babanod, plant bach, plant iau na thair a phlant yn eu blynyddoedd cynnar),
Croeso i’n gwefan ‘Blynyddoedd Cynnar a Gofal Plant’ newydd – gobeithio y bydd yn ddefnyddiol i chi. Rydym ni wedi gweithio gyda rhieni, gan ofyn iddynt beth maent ei eisiau, a dywedodd llawer eu bod eisiau un lle i gael gwybodaeth ddibynadwy i helpu rhieni yn Sir y Fflint, a allai gael ei defnyddio ar y cyd ag apiau a gwefannau magu plant eraill sy’n ddefnyddiol. Dyma’r canlyniad, a gobeithio ei fod yn plesio. Fel magu plant, nid yw’r gwaith byth ar ben ac rydym ni’n dysgu pethau ar hyd y daith, felly mae’n dda cael eich ceisiadau, syniadau ac awgrymiadau i wella er mwyn i hwn fod y lle gorau am wybodaeth i holl rieni Sir y Fflint.
Rydw i’n rhiant i ddwy o ferched, ac rydw i’n deall y siwrnai amrywiol o fagu plant – y llawenydd a’r cyfnodau anodd. Pan aned fy mhlentyn cyntaf, doeddwn i ddim yn y swydd rydw i ynddi heddiw, a doedd gen i ddim syniad pwy fyddwn i’n eu cyfarfod fel rhiant: bydwraig, ymwelydd iechyd, gweithiwr teuluoedd. Na pha bethau y byddwn angen eu gwybod fel rhiant – sut i gofrestru genedigaeth? Sut mae cael gofal plant, a dewis yr un cywir a fydd yn gofalu am fy mhlentyn a’i chadw’n ddiogel? Pryd mae plant yn cychwyn yn yr ysgol? Beth sydd angen i mi ei wneud? Roedd yn gwbl newydd i mi. Mi wnes i gyfarfod â phobl drwy grwpiau a sesiynau chwarae, ac fe gefais i lawer o wybodaeth o’r wefan, oedd yn edrych yn wahanol iawn 20 mlynedd yn ôl!
Roedd pobl yn dweud wrthyf i am fwynhau blynyddoedd cynnar fy merched, ond roeddwn i wedi ymlâdd, gyda dau o blant ifanc oedd yn cysgu’n ofnadwy o wael. Fe es i ar raglen STEPS, a wnaeth fy helpu i edrych arnaf i fy hun, a deall fi fy hun yn well. Siaradais gyda’r Ymwelydd Iechyd am gwsg hefyd. Roeddem ni’n dal i gael llawer o nosweithiau di-gwsg, ond fe basiodd y blynyddoedd hynny, ac rydw i yn aml eisiau mynd yn ôl i’r cyfnod lle’r oedd y merched yn neidio i’r gwely gyda mi neu’n chwarae am 5 y bore. Os ydych chi yn y sefyllfa honno, efallai ei bod yn anodd credu hynny!Aeth y blynyddoedd heibio, gyda grwpiau chware, ysgol a gweithgareddau ar ôl ysgol; roedd ffrindiau’n mynd a dod wrth i flynyddoedd yr ysgol fynd o un i un. Dysgais am bwysigrwydd helpu fy mhlant i fod y gorau y gallent fod – doeddwn i ddim yn gwneud popeth yn iawn bob tro, ac rwy’n siŵr y gallen nhw ddweud stori neu ddwy wrthoch chi! Roedd gen i gydweithwraig annwyl i mi, a phan oeddwn i’n tynnu gwallt fy mhen ar adegau yn ystod yr arddegau, dywedai hi ‘Gail, pan alli di ddim gwneud mwy, cara nhw’n fwy’. Mi arhosodd hynny gyda mi. Fe ddois i adnabod yr hyfryd John Coleman hefyd, sydd wedi gweithio gyda llawer o rieni i blant yn eu harddegau, a’r plant eu hunain. Mae ganddo gyfoeth o wybodaeth a phrofiad, ac fe welwch chi rai o’r fideos a’r taflenni gwaith rydym wedi’u datblygu gydag o, ar sail beth oedd prif bryderon rhieni. Rydym wedi cynnwys y rhain gan fod y rhai bach yn tyfu i fod yn eu harddegau, ac mae plant yn eu harddegau’n ceisio darganfod pwy ydyn nhw, a gall hynny fod yn anodd i riant, ond rydw i’n ailadrodd y geiriau uchod – ‘pan alli di ddim gwneud mwy, cara nhw’n fwy’.
Gallwn ysgrifennu cymaint mwy, ond rwy’n gwybod y bydd Jen a Ryan, y sêr sydd wedi datblygu’r wefan hon (diolch i’r ddau ohonynt, sydd wedi bod ar siwrnai greadigol), yn gofyn i mi am ambell blog, felly mi gadwaf rai o fy hanesion at eto.
Mwynhewch eich amser gyda’ch gilydd, o’r blynyddoedd cynnar nes maent yn oedolion – mae’r cyfnod wir yn hedfan. Crëwch atgofion. Byddwch y rhiant gorau y gallwch fod, i’ch plentyn fod y fersiwn orau ohonyn nhw eu hunain. Os yw hynny’n hawdd, gwych. Os nad yw’n hawdd, chwiliwch am ffrind neu aelod o’r teulu sy’n gallu darparu cyngor cadarn a dull cadarnhaol o fagu plant, neu ofyn am wybodaeth, help neu gymorth. Nid oes y ffasiwn beth â’r rhiant perffaith, na’r teulu perffaith.
Diolch i chi am roi eich amser gwerthfawr i ddarllen hwn.
Gobeithio wir y bydd y wybodaeth sydd yma’n ddefnyddiol i chi – byddai wedi bod yn ddefnyddiol iawn i mi.
Cofion cynnes,
Gail Bennett
Rheolwr Gwasanaeth – Gwasanaeth Blynyddoedd Cynnar a’r Teulu